Tâm tư nghệ nhân với nghề truyền thống ở Đắk Nông
Không chỉ đáng giá về lịch sử kiến tạo và cảnh quan, Đắk Nông có bề dày di sản nền văn hóa với những quan trọng đời sống văn hóa vật thể và phi vật thể phong phú, đa dạng và độc đáo.
phổ biến là bầu không khí nền văn hóa cồng chiêng; sử thi Ot N’drong; hệ thống sự kiện dân gian; dệt thổ cẩm; đàn Tính hát Then… Hiện nay, trong Nhân dân còn giữ gìn, lưu giữ nhiều vốn nền văn hóa truyền thống mang đặc trưng riêng của mỗi dân tộc, vùng miền. Qua đó, đóng góp to lớn vào viện bảo tàng bản địa Đắk Nông nói riêng và Việt Nam nói chung.
Trăn trở về công tác lưu giữ, phát huy quý giá văn hóa, nghề truyền thống của các dân tộc thiểu số (DTTS) trước nguy cơ mai một bản sắc, các nghệ nhân DTTS gửi gắm tâm tư, nguyện vọng về các giải pháp, cơ chế chính sách phù hợp để lưu giữ đời sống văn hóa truyền thống trong thời kỳ hội nhập và tiến bộ.
Tham khảo : tranh sơn dầu sáng tác Nhà May Mắn
nghệ sĩ ưu tú H’Nir
nghệ nhân H’Nir (SN 1956) là người truyền lửa đời sống văn hóa phong tục người bản xứ Mạ ở xã Quảng Khê (Đắk Glong). Bà am đồng lòng và nhiệt tình giữ nghề dệt thổ cẩm như vái, áo, túi, khăn, khố và biết nhiều bài múa, hát dân ca… của người Mạ. Bà lý tưởng các cấp chính quyền tiếp tục quan tâm, tạo điều kiện tốt hơn nữa và thường xuyên mở nhiều lớp nghề dệt thổ cẩm để nhiều người biết dệt thổ cẩm truyền thống.
nghệ nhân H’Nir (bên trái) làm theo học viên bản địa Mông cách dệt thổ cẩm của người Mạ tại làng du lịch tham quan văn hóa thôn 3, xã Đắk Som (Đắk Gong)
Tỉnh, các ngành chức năng cần hỗ trợ giới thiệu hàng hóa dệt thổ cẩm tại các Làng đời sống văn hóa nghỉ ngơi cộng đồng nằm trên tuyến công viên địa chất toàn cầu Đắk Nông để duyên dáng khi đến Đắk Nông đi dạo có thể thuận tiện mua làm kỷ niệm… Đó là cách để khuyến khích thế hệ trẻ học, bảo tồn, phát huy nghề thổ cẩm truyền thống; đồng thời tạo việc làm, tăng thu nhập cho người dân khu vực.
Tham khảo : tranh sơn dầu phong cảnh giá rẻ HCM Nhà May Mắn
nghệ thuật H’Nir chia sẻ về quá trình truyền dạy nghề dệt thổ cẩm với phóng viên Báo Đắk Nông
nghệ nhân Nhân dân H’Jang
Bà H’Jang (SN 1942) ở làng quê Kiến Đức (Đắk R’lấp) là nghệ sĩ Nhân dân được Nhà nước công nhận và phong tặng danh hiệu 5 2019 vì “Đã có nhiều cống hiến tuyệt đẹp trong bảo tồn và phát huy di sản văn hóa phi vật thể của dân tộc”.
Tuổi đã cao nhưng ngày ngày bà vẫn miệt mài bên khung cửi để dệt nên những tấm vải đa sắc sặc sỡ của người bản xứ M’nông. Sau khi dệt thành những tấm vải, bà lại phong cách, ngồi bên bàn máy khâu may lên các hàng hóa váy, áo, túi, khăn… theo ý muốn.
nghệ thuật Nhân dân H’Jang (bên trái) hướng dẫn thế hệ trẻ cách tạo hoa văn, dệt thổ cẩm tập quán
Theo nghệ sĩ Nhân dân H’Jang, chính quyền các cấp cần thường xuyên tổ chức tương đồng đời sống văn hóa, văn nghệ; quần thể tái hiện lại các lễ, hội phong tục. Bên cạnh đó, động viên, khuyến khích các tầng lớp Nhân dân, cán bộ, công nhân, viên chức nên mặc thường xuyên trang phục tập quán dân tộc mình mỗi dịp lễ, hội, tết… để thể hiện đa dạng màu sắc 54 bản địa Việt Nam.
nghệ nhân ưu tú Nông Văn Hưu
nghệ nhân ưu tú Nông Văn Hưu, xã Nam Dong (Cư Jút) hiện đang lưu giữ nhiều hiện vật, tư liệu hát Then đàn Tính của dân tộc Tày. Ông trực tiếp sáng tác nhiều điệu Then và nghiên cứu, dịch sang tiếng Việt được hơn 150 bài. Nhiều bài Then hay, ý nghĩa do ông sáng tác như: Khúc tâm tình Đắk Nông, Pắc Pó mùa thu (ca ngợi Bác Hồ), Lời Then dâng Bác, Lời chào xứ Lạng, Đắk Nông kính chào quý khách…; đã được Câu lạc bộ hát Then xã Nam Dong dàn dựng và biểu diễn đã nhận được nhiều giải thưởng cao trong các liên hoan đàn Tính, hát Then của tỉnh, địa phương và toàn quốc.
Ông Nông Văn Hưu không chỉ sáng tác lời Then mà còn biết chế tác đàn Tính
Theo nghệ nhân Nông Văn Hưu, thực tế nhiều nét đặc trưng, quý giá của các loại hình văn hóa phi vật thể đang dần mai một. Nguyên nhân sâu xa chính là trong cộng đồng chưa đồng lòng được sự cần thiết phải lưu giữ và phát huy. đặc biệt, các cấp cơ sở vẫn chưa hứng thú đúng mức việc lưu giữ các giá trị nền văn hóa phong tục trong cộng đồng.
lịch trình tới, các cấp chính quyền, đơn vị quản lý Nhà nước phải quan tâm, tạo điều kiện cho những nghệ sĩ “chưa chính danh” góp mặt các hội thi, liên hoan để bổ sung vào bản thành tích nhằm hoàn thiện hồ sơ phong tặng hoặc có sự linh hoạt trong tiêu chí phong tặng đối với các nghệ thuật lớn tuổi. Càng có nhiều nghệ thuật thì công tác bảo tồn, lưu giữ và truyền dạy văn hóa cũng như nghề tập quán càng được thực hiện tốt.
nghệ thuật ưu tú Y Sim Ê ban
Với đội ngũ người có chất lượng ở Đắk Nông không thể không nhắc tới nghệ thuật ưu tú Y Sim Ê Ban (sinh 5 1959), bản địa Ê đê, buôn Nui, xã Tâm Thắng (Cư Jút). Không những biết đánh cồng chiêng, chỉnh chiêng, ông Y Sim còn sử dụng thuần thục và chế tác nhiều loại nhạc cụ của đồng bào Ê đê như đàn gung, đàn bruốt, đinh 5, đinh tuốt, tù và, trống...
Những giai điệu thân mật, thân thương, gắn với cuộc sống hằng ngày của người dân nơi đây được ông bảo tồn và truyền tải đến mọi người. Cũng chính điều đó làm ông ngày càng gắn bó mật thiết hơn với niềm nhiệt huyết nhạc cụ của dân tộc cho dù cuộc sống thường nhật thay đổi, làm giảm đi nhiều những điều kiện để phát huy hết niềm nhiệt huyết, yêu thích ấy.
nghệ nhân ưu tú Y Sim Ê ban sử dụng thuần thục nhiều loại nhạc cụ của đồng bào Ê đê
Điều mà ông Y Sim Ê Ban vẫn trăn trở là những năm gần đây, bà con ở các buôn làng vì thấy cái lợi trước mắt đã bán chiêng, cổ vật, những vật dụng quan trọng trong nhà. Số chiêng lớn, chiêng nhỏ các buôn chỉ còn sót lại vài cái riêng lẻ nên mỗi khi biểu diễn gặp nhiều khó khăn vì chiêng phải đủ bộ mới đánh được, thiếu 1 chiếc không thành bộ chiêng. Bên cạnh đó, thế hệ trẻ không còn thơm ngon trong việc giữ gìn, bảo tồn văn hóa truyền thống.
khoảng thời gian tới, ông hoàn hảo ngành văn hóa, địa phương tiếp tục quan tâm hỗ trợ hơn nữa về vật chất, tinh thần, mở các lớp dạy cồng chiêng, đan lát, chế tác nhạc cụ để các lớp con cháu tiếp tục phát huy, trân giữ quý giá tốt đẹp của bản địa Ê đê. Qua đó, góp phần lưu giữ, làm đa dạng hơn bảo tàng của cộng đồng các bản địa trên địa bàn tỉnh Đắk Nông.
Doanh nghiep xa hoi Maisonchance - Nhà May Mắn
Địa chỉ: 19A, Đ. Số 1, Kp 9, P. Bình Hưng Hoà A Q. Bình Tân, Tp. Hồ Chí Minh, Việt Nam
Hotline : 090 906 2528
Web site đặt tour du lịch Đắk Nông Nhà May Mắn : maison-chance.org/shop
