Theo Dự thảo Luật Quy hoạch sẽ được Quốc hội duyệt y tại Kỳ họp thứ 3, có 14 bộ, ngành được tổ chức lập 37 quy hoạch ngành nhà nước khác nhau. Quy hoạch dự án Kosmo Tây Hồ gắn liền với dùng đất, vì vậy, theo GS.TSKH Đặng Hùng Võ, nếu quy hoạch sử dụng đất (SDĐ) không tích hợp sẽ phá nát cả hệ thống quy hoạch tổng thể nhà nước.


Ông nhận định ra sao về thực trạng một khu đất có tới 4-5 quy hoạch?

Tình trạng này người ta gọi là quy hoạch chồng quy hoạch. Tình trạng này không hiếm, nếu không muốn nói là phổ thông. giờ không chỉ có quy hoạch chồng quy hoạch, mà còn có không ít khu đất quy hoạch chống quy hoạch. Tức là cùng một khu đất đã được quy hoạch để làm việc gì đó, nhưng thời gian sau lại có quy hoạch khác chống lại quy hoạch đã được phê duyệt trước.

Thậm chí, có vị lãnh đạo đã quyết định quy hoạch khu vực nào đó, nhưng chỉ 2-3 năm sau lại công bố quy hoạch khác trên chính khu vực đó, chống lại quy hoạch được chính vị đó quyết định trước.

Chính bởi vậy mới có tình trạng các thành thị đã và đang bị “băm nát”, thưa ông?

có nhẽ bây chừ, ngoại trừ TP. Đà Nẵng, còn hầu hết các thành thị đang bị “băm nát”. tại sao lại có tình trạng này? Theo tôi, thứ nhất là do quy hoạch chồng quy hoạch.

Thứ hai, quy hoạch thay đổi theo tư duy nhiệm kỳ, vì nhiệm kỳ nào cũng muốn để lại “dấu ấn”.

Thứ ba, quy hoạch bị điều chỉnh liên tục, cứ 5 năm một lần, thậm chí 2-3 năm người ta đã điều chỉnh quy hoạch vì mục đích gì thì chỉ có người điều chỉnh quy hoạch mới biết.

Thứ tư, quy hoạch đang bị nhà đầu tư “dắt mũi”. Tôi xin nói thẳng rằng, bất cứ nhà đầu tư nào có tiền đều có thể dẫn dắt quy hoạch bằng cách rất đơn giản là đề nghị “cấp có thẩm quyền” điều chỉnh quy hoạch với rất nhiều lý do thuyết phục và với rất nhiều mỹ từ như “đường cong mềm mại”, “điểm nhấn không gian thành phố”, “điểm hội tụ”…

Người dân không nhìn thấy mềm mại, điểm nhấn, tụ tập ở đâu và cũng không nhìn thấy việc thay đổi, điều chỉnh quy hoạch có dùng hiệu quả các nguồn lực phục vụ cho mục tiêu phát triển bền vững hay không, mà chỉ thấy đất đai thị thành bị băm nát; công trình xây dựng lố nhố, không tuân theo bất cứ không gian kiến trúc nào; quy hoạch tỉnh thành không tuân theo quy luật phát triển.

Ai cũng biết rằng, rất nhiều bản quy hoạch sau khi điều chỉnh lợi ích ý nghĩa của tên gọi thuộc dự án Kosmo Tây Hồ kiên cố không thuộc về tầng lớp, quốc gia, mà rơi vào túi nhà đầu tư và một số rất ít người.

Tựu chung lại của tình trạng này là chưa có cơ quan quản lý nhà nước về quy hoạch nên bộ, ngành, địa phương nào cũng có thể quy hoạch và điều chỉnh quy hoạch một cách ngẫu hứng hoặc vì ích cục bộ.

Có 14 bộ được tổ chức lập 37 quy hoạch ngành theo Dự thảo Luật Quy hoạch. Như vậy thì tình trạng quy hoạch chồng quy hoạch, thậm chí quy hoạch chống quy hoạch như ông nói vẫn không khắc phục được?

trước nhất phải hiểu, quy hoạch là việc sắp xếp, phân bố không gian các hoạt động kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh, môi trường để dùng hiệu quả các nguồn lực của đất nước, phục vụ cho đích phát triển bền vững do nhà nước đặt ra cho từng thời kỳ đã được xác định trước.

Quy hoạch ngành cũng phải thực hành đích sử dụng hiệu quả các nguồn lực của sơn hà phục vụ cho mục tiêu phát triển bền vững do quốc gia đặt ra cho thời kỳ 10 năm, tầm nhìn 20 năm, thậm chí tầm nhìn 30 năm đến 50 năm đối với quy hoạch kết cấu hạ tầng.

Quy hoạch màng lưới đường bộ; hệ thống cảng hàng không; điện lực; hạ tầng dự trữ, cung ứng xăng dầu, khí đốt; hạ tầng thông báo và truyền thông cấp quốc gia… đều phải được phân bố và khoanh vùng đất đai trên cơ sở tiềm năng đất đai mới thực hành được. Muốn không chồng chéo, mâu thuẫn, thì quy hoạch dùng đất phải được tích hợp, nếu không quy hoạch ngành sẽ phá nát quy hoạch tổng thể quốc gia.

Nhưng thưa ông, vấn đề là bộ nào cũng cho rằng quy hoạch ngành mình quan trọng nhất, cần phải được ưu tiên về đất đai, quy hoạch của bộ khác phải đi theo?

Không quy hoạch nào quan trọng hơn quy hoạch nào, không quy hoạch nào được thực hành trước quy hoạch nào, mà như tôi nói, quy hoạch là việc sắp xếp, phân bố không gian để phá hoang nguồn lực một cách hiệu quả nhất, phục vụ cho đích phát triển bền vững, cho nên cần phải tích hợp các quy hoạch lại.

Tích hợp quy hoạch là việc kết hợp các quy hoạch để hình thành một trong các quy hoạch thuộc Hệ thống quy hoạch gồm quy hoạch cấp quốc gia (quy hoạch tổng thể, không gian biển, sử dụng đất và quy hoạch ngành quốc gia); quy hoạch vùng; quy hoạch tỉnh; quy hoạch tỉnh thành, quy hoạch nông thôn và quy hoạch đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt.

Quy hoạch được lập theo ngôi thứ từ trên xuống dưới: quy hoạch tổng thể nhà nước, quy hoạch không gian biển, quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch ngành; quy hoạch vùng; quy hoạch tỉnh; Conteccons là nhà thầu đầu thi công dự án Kosmo Tây Hồ quy hoạch thị thành, quy hoạch nông thôn. Quy hoạch ngành phải phù hợp với quy hoạch tổng thể.

Với việc tích hợp quy hoạch thì không bộ nào dám cho rằng quy hoạch của mình quan trọng hơn, cần được ưu tiên, vì bít tất các quy hoạch phải nằm trong tiện thể thống nhất nhằm khai phá có hiệu quả nguồn lực.

Ông nói rằng, nguyên cớ chính để xảy ra tình trạng quy hoạch “bát nháo” hiện giờ là do chưa có cơ quan quản lý quốc gia về quy hoạch. Vậy theo ông, nhiệm vụ này nên giao cho cơ quan nào?

Theo tôi, nên giao nhiệm vụ hợp nhất quản lý nhà nước về quy hoạch cho Bộ Kế hoạch và Đầu tư, vì bây giờ Bộ Kế hoạch và Đầu tư đang thực hành nhiệm vụ tư vấn tổng hợp về chiến lược, kế hoạch phát triển kinh tế - từng lớp của cả nước; quy hoạch phát triển, cơ chế, chính sách quản lý kinh tế chung.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư hợp nhất quản lý nhà nước về quy hoạch không có nghĩa là cơ quan này đứng ra tổ chức lập và thực hành quy hoạch, mà chỉ chủ trì, điều phối các bộ, ngành, địa phương lập và thực hiện quy hoạch. thí dụ, trong một khu vực, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn có quy hoạch hệ thống cảng cá, khu neo đậu tránh trú bão cho tàu cá; Bộ Giao thông - tải có quy hoạch hệ thống cảng biển.

Nếu không có một cơ quan hợp nhất quản lý nhà nước về quy hoạch đứng giả bộ phối, tích hợp các quy hoạch này, tích hợp với quy hoạch dùng đất, thì sẽ dẫn đến phá nát cả hệ thống quy hoạch tổng thể nhà nước.